Leader: Ικανότητες – Θέληση – Συνείδηση

Μέντορες, σεμινάρια, καθηγητές και πολλοί άλλοι προσπαθούν να ορίσουν τα στοιχεία που κάνουν τον ηγέτη, που πλάθουν τον ιδανικό leader μιας επιχείρησης, ενός οργανισμού, μιας ομάδας. Ωστόσο, επί της ουσίας, τα ταλέντα τα διαθέτει μάλλον κάποιος εκ γενετής, απλώς τα καλλιεργεί και τα αξιοποιεί με τα χρόνια και τα μεταμορφώνει σε σχέση με τις απαιτήσεις της κάθε εποχής. Απαιτούνται λοιπόν και τα δύο: και τα στοιχεία που έχει κάποιος στο DNA του αλλά και η τροφοδότηση αυτών από νέα που πρέπει να μπορεί να αναγνωρίσει στον δρόμο του και να αφομοιώσει.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες στις οποίες μπορεί να αναπτυχθεί ο «αρχηγός»: η επιστασία και το μάνατζμεντ.

• Επιστασία σημαίνει ότι ο άνθρωπος επωμίζεται τη διεύθυνση και την επίβλεψη άλλων υπαλλήλων. Ο επιτυχημένος «διεθύνων» λοιπόν είναι εκείνος που εκτιμά, αναγνωρίζει, εκπαιδεύει και επανατροφοδοτεί το σύνολο των υπαλλήλων.
• Μάνατζμεντ σημαίνει το να μπορείς να αντεπεξέρχεσαι σε όλα τα ζητήματα μιας επιχείρησης, να δουλεύεις με έλεγχο και να δίνεις οδηγίες, να καθοδηγείς τους υπευθύνους, να οργανώνεις και να παρακολουθείς την τεχνολογική και οργανική εξέλιξη της δουλειάς και να διαχειρίζεσαι όποια προβλήματα προκύπτουν. Ο επιτυχημένος μάνατζερ πρέπει να μπορεί να κάνει τους άλλους να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.

Όπως έχει πει όμως ο Warren Bennis (Ph.D. in On Becoming a Leader): «Οι μάνατζερς είναι οι άνθρωποι που κάνουν σωστά τα πράγματα, ενώ οι leaders είναι εκείνοι που κάνουν τα σωστά πράγματα».

Παρότι όλοι οι παραπάνω, διευθύνοντες ή μάνατζερς, μπορεί να επιδεικνύουν δυνατότητες αρχηγικές, οι αληθινοί αρχηγοί είναι σπάνιοι. Και αυτό διότι ο συνδυασμός ικανοτήτων, προσωπικότητας και φιλοδοξίας σε επίπεδο υψηλό είναι δύσκολο να αναπτυχθούν και να προβληθούν σωστά.

Σύμφωνα με τον Don Clark και τη μελέτη του Big Dog‘s Leadership Page, η θεωρία του Bernard Bass ισχυρίζεται πως υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι που εξηγούν το πώς οι άνθρωποι γίνονται leaders.

• Trait theory (τα χαρακτηριστικά) > Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας οδηγούν φυσικά κάποιους ανθρώπους σε αρχηγικούς ρόλους.
• Great Events Theory (τα γεγονότα) > Μία κρίση ή ένα σημαντικό γεγονός αναδεικνύουν ξαφνικά έναν άνθρωπο και τις καταπληκτικές ικανότητές του.
• Transformational Leadership (ο μετασχηματισμός) > Αφορά τους ανθρώπους που επιλέγουν να γίνουν leaders και μαθαίνουν τι χρειάζεται αυτό.

Η τελευταία κατηγορία είναι αυτή που σήμερα θεωρείται η πιο διαδεδομένη ως ορθή.

Το κλειδί

Το πρώτο και πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του leader είναι η απόφασή του να γίνει leader. Ερχεται μια στιγμή στη ζωή ενός ανθρώπου που νιώθει ότι ήρθε η ώρα να δώσει όραμα στους άλλους, να οδηγήσει την κούρσα του μέλλοντος και να εμπνεύσει τους άλλους προς την επιτυχία. Η ηγεσία προϋποθέτει την ανάληψη καθηκόντων αλλά και την επιβολή. Δεν γίνεται πάντως να θέλεις να ηγηθείς χωρίς να αντέχεις τη σύγκρουση και την αυστηρότητα ή χωρίς να έχεις φιλοδοξίες και όραμα. Η ηγεσία είναι επιλογή.

Τα βασικά χαρακτηριστικά

• Επίλεξε ότι θέλεις να οδηγήσεις το καράβι. Αν δεν το πιστέψεις ο ίδιος και δεν το επιθυμείς βαθιά, δεν θα πείσεις κανέναν.
• Γίνε το πρόσωπο που οι άλλοι θα επιλέξουν να ακολουθήσουν. Δεν αρκεί ο ηγέτης να ξέρει απλώς τι πρέπει να κάνει. Πρέπει να δείχνει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα που θα παρασύρει κόσμο.
• Δώσε όραμα για το μέλλον. Είναι απαραίτητο να βλέπεις και να προβλέπεις πάντα το «μετά».
• Δώσε έμπνευση καθημερινά. Η καθημερινή τροφοδότηση των οραμάτων είναι θεμέλιος λίθος.
• Κάνε τους άλλους να νιώθουν σημαντικοί και αξιόλογοι. Δείξε την εκτίμησή σου στους ανθρώπους. Πρόκειται άλλωστε για μια αμφίδρομη σχέση – αν δεν δώσεις, δεν θα πάρεις πίσω. Οι άνθρωποι χρειάζονται, πάνω από όλα, να ξέρουν ότι εκτιμάται η προσπάθειά τους και ανταποδίδεται το καλό τους αποτέλεσμα.
• Ζήσε με αξίες και συμπεριφέρσου με ήθος. Όλα δείχνουν πως πια, το ήθος είναι κυρίαρχο. Μόνο με αξίες αντέχει ο ηγέτης στον χρόνο.
• Στήσε τον δρόμο με ξεκάθαρες προσδοκίες και δίνε παραδείγματα. Οφείλουμε να είμαστε σαφείς και να δείχνουμε, μέσα από προσωπικές εμπειρίες και παραδείγματα το πώς θέλουμε να γίνονται τα πράγματα ή το πώς γίνονται. Δεν είναι κανείς μέσα στο μυαλό μας και επίσης, κανείς δεν τα ξέρει όλα εξ’ αρχής.
• Δημιούργησε ένα περιβάλλον συνεχών εξελίξεων και βελτιώσεων σε κάθε επίπεδο. Η στασιμότητα δεν βοηθά. Και η κάθε πρόοδος, ακόμη και η παραμικρή, φέρνει ακόμη μεγαλύτερες εκπλήξεις – και μάλιστα ταχύτατα.
• Δώσε δυνατότητες στους ανθρώπους σου για να εξελιχθούν, και προσωπικά και επαγγελματικά. Είναι σημαντικό να νιώθουν ότι είναι και άνθρωποι και επαγγελματίες και ότι κάποιος είναι εκεί, πίσω τους, που τους βοηθά και τους στηρίζει.
• Να νοιάζεσαι και να συμπεριφέρεσαι με συμπόνια. Εννοείται πως οι απάνθρωπες συμπεριφορές δεν δείχνουν δύναμη και αποφασιστικότητα – απεναντίας μαρτυρούν δειλία και ανικανότητα.

Βασισμένο σε κείμενο του http://humanresources.about.com/od/leadership/a/leader_success.htm

Της Μίας Κόλλια

Copyright: frank_peters, Shutterstock.com